Artefakty odzieżowe w TK

Dzisiejszy wpis będzie o artefaktach odzieżowych, ale nie takich przedmiotach, które są związane z historią i ewolucją odzieży oraz mody! Chodzi o niepożądane elementy na obrazie TK. Przygotowując się do badania musimy się dobrze ubrać. Oczywiście nie w kontekście najmodniejszego ubioru, ale takiego, które nie będzie przeszkadzało podczas badania.

Jak ubrać się na badanie TK?

Dzisiejszy wpis głównie będzie o ubraniach, zacznijmy od koszulek. Na badanie TK najlepiej założyć gładką koszulkę lub bluzkę, pozbawioną jakichkolwiek printów. Zależy to też od tego, która część ciała jest skanowana. Spodnie dresowe i koszulka bez metalowych elementów powinny oznaczać, że nie będziesz musiał się przebierać. Jeśli nosisz biustonosz, załóż stanik sportowy. Oczywiście taki bez klamr na ramiączkach. 

    

                            Rys. 1 Print widoczny na skanie powstały w wyniku odmowy zdjęcia koszulki przez                                           2-letniego pacjenta
                            źródło: https://radiopaedia.org/cases/59812/studies/67245

Spodnie dresowe mogą mieć metalowe oczka lub otwory (metal na końcu sznurka). Niektóre mają zamki błyskawiczne z przodu i/lub na tylnych kieszeniach oraz przy kostkach. T-shirty mogą mieć zamki błyskawiczne lub błyszczące elementy. Opróżnij kieszenie. Jeśli przypinasz metale religijne do bielizny, zdejmij je lub zostaw w domu.

W przypadku skanowania głowy lub szyi należy zdjąć spinki do włosów, kolczyki i inne kolczyki. Osoby, które niedawno miały kolczyki, mogą pozwolić na ich pozostawienie. Plastikowe kolczyki są w porządku. Prosimy o założenie aparatów słuchowych. W razie potrzeby można je zdjąć po wyjaśnieniu badania i zadaniu wszystkich pytań. Jeśli nie skanuję dłoni, pozwalam pacjentom trzymać je w dłoni, jeśli obawiają się ich zgubienia. Jeśli skanuję dłoń, nie zostaniesz poproszony o zdjęcie aparatów słuchowych.

W przeciwieństwie do rezonansu magnetycznego, można wnieść metal do pomieszczenia, a nawet do skanera. Po prostu nie powinno być żadnego metalu w pobliżu obszaru skanowania.

Dlaczego nie można mieć ubrań z printami?

Wszystko przez to, że cyfrowe receptory obrazu są w stanie wychwycić nawet szablony na koszulkach ze względu na wyższą wydajność kwantową detektora w porównaniu z filmem. W literaturze można znaleźć dobre przykłady przypadków, w których odzież naśladowała potencjalnie poważniejszą patologię. 

Ubrania jednak mogą pomóc!

Objawy radiologiczne mogą  przypominać elementy odzieży, rodzaje tkanin, nakrycia głowy lub akcesoria i występują w układzie mięśniowo-szkieletowym, płucnym, żołądkowo-jelitowym i moczowo-płciowym. Te "znaki odzieżowe" służą jako przydatny wizualny wyzwalacz, który pomaga radiologom w identyfikacji określonych jednostek chorobowych.

Na rysunku (rys. 2) przedstawiona została projekcja boczna czaszki u 63-letniego pacjenta z cukrzycą, gorączką i bólem potylicznej skóry głowy, ukazuje prześwitującą zmianę z centralnym zmętnieniem przypominającym guzek (wstawka). Organizm zakaźny niszczy kość, która jest zastępowana przez ropny materiał i ziarninę, tworząc prześwit. Centralne zmętnienie reprezentuje wyspę martwej kości ("sekwestr guzika").

                                                Rys. 2 Klasyczny objaw sekwestru guzowatego
                                                spowodowany przez prześwitującą zmianę z
                                                centralną gęstością kostną
                                                źródło: 

Posumowanie

O ile niektóre części ubioru mogą pomóc w wystawieniu diagnozy, tak często poleca się pacjentom, aby się wystrzegali części garderoby, które mogą pogorszyć interpretację obrazu. W końcu sprawa jest priorytetowa, chodzi o prawidłowe postawienie diagnozy. 

Literatura

1. Krueger D, Vallarta-Ast N, Libber J, Checovich M, Gangnon R, Binkley N. Positioner and clothing artifact can affect one-third radius bone mineral density measurement. (2013) Journal of clinical densitometry : the official journal of the International Society for Clinical Densitometry. 16 (2): 154-9. doi:10.1016/j.jocd.2012.02.007 - Pubmed
2. Seidenfuss A, Mayr A, Schmid M, Uder M, Lell MM. Dose reduction of the female breast in chest CT. (2014) AJR. American journal of roentgenology. 202 (5): W447-52. doi:10.2214/AJR.13.10541 - Pubmed
3. Silva FR. Shirt fold mimicking pneumothorax on chest radiograph: accurate diagnosis by ultrasound. (2007) Internal and emergency medicine. 2 (3): 236-8. doi:10.1007/s11739-007-0068-0 - Pubmed
4. Buckley, B., Chan, V.O., Mitchell, D.P. et al. The clothes maketh the sign. Insights Imaging 7, 629–640 (2016). https://doi.org/10.1007/s13244-016-0507-4